Tröllatrú og Grýludýrkun

Þrettándahátíðin var haldinn með mikilli fyrirhöfn sem áður og fjöldi manns heimsótti Eyjarnar og tók þátt í helgiathöfninni ásamt heimamönnum.  En það er einkennilegt að á 21. öldinni sé litlum börnum boðið uppá ófreskjur á borð við Grýlu og Leppalúða, tröll og forynjur innan um brennivínslyktandi jólasveina. Á meðan hásætisvagn  Gýlunnar er dregin til helgiathafnarinnar öskrar hún bölvandi með tryllingslegum hætti eins og vitstola maður „ þið eruð ljótustu börn í heimi, ég ætla að sjóða ykkur í potti og éta ykkur „ og fleiri orðaleppar af þessu tagi. Sjá má grátandi börn og skelkaða krakka haldið að ófreskjunum í algjörlega óskiljanlegum tilgangi nema þá til að hræða þau og foreldra finna til drottinn-valds gegn óskapnaðinum. Þetta nær svo hámarki sínu á fórnarhæðinni í Löngulá þar sem kynjamyndum er stigin dans og sungið lof yfir tendruðu báli þeim til heiðurs. Þvílík uppákoma og þvílík skemmtun. Hvað þætti fólki ef það sæi eitthvað þessu líkt í fréttum frá Kashagzdan?   

Hér áður á öldum þegar myrkur og fáfræði var hlutskipti þjóðarinnar voru uppeldisaðferðir í samræmi við það. Lítið tillit var tekið til tilfinninga barna og oft harkalegum aðferðum beitt. Óttinn var notaður til ögunnar og hræðslan til hlýðninnar. Forynjur sem bjuggu í klettum og fjöllum hungraði í óþekk og illa klædd börn. Ólánlegir og bæklaðir sveinar gægðust á glugga, giljuðu konur, hnuppluðu mat, skapstyrðir og skelltu hurðum eða slöfruðu í sig mat með dýrslegum hætti. Nei, heiðnin hreinsaðist ekki af Íslendingum þrátt fyrir Krisintökuna og spíritisminn hefur viðhaldist eins og vírus í þjóðarsálinni þrátt fyrir skírnir og fermingar.